NE DÖVİZ,NE BORSA NEDE FAİZ
GAYRİMENKUL HER ZAMAN OLDUĞU GİBİ YİNE GÖZDE
Emlak ve İnşaat sektöründe 1998 yılında Halkımızın tabiriyle ?Nereden Buldun Yasasıyla? başlayan ardından Ülkemizin yaşadığı acı dolu depremlerin psikolojik etkisi ve 2001 yılında yaşadığımız ekonomik krizler sebebiyle sektör dibe vurmuş hatta durma noktasına gelmiştir.
Bu dönem içerisinde kısa dönemli hareketler yaşansa da bir türlü durgunluğu aşamamıştır. Yine bu dönemde satılık fiyatları gerekse kiralama fiyatları yerinde saymış herhangi bir artış da olmamıştır.
2003 yılında yapılan secimler sonucu güçlü bir iktidarın yönetime gelmesi piyasalarda ve toplumda oluşan güven ve istikrar sebebiyle 2003 yılı son çeyreğinde emlak ve beraberinde inşaat sektöründe hareketlenme ve talep ,artan trend izlemeye başlamıştır.
2004 yılına girdiğimizde gayrimenkule talep patlama diyebileceğimiz bir noktaya ulaşmıştır. Tabi bu talep patlamasındaki en büyük etkenlerin başında piyasalarda oluşan güven ve istikrar,Dövizin yerinde sayması hatta gerilemesi ve en önemlisi düşük faizli uzun döneme yayılan banka kredilerinin yoğun bir şekilde kullanılmasını en büyük etkenler olarak sıralayabiliriz.
Sektörümüz bu konuda son derece hazırlıklı ve deneyimli olması sebebiyle talebin karşılanmasında her hangi bir sıkıntı yaşanmamıştır. Ayrıca uzun bir döneme yayılan durgunluk sebebiylede oluşan mevcut stoklar tüketilmiş ardından yeni projelerin startı verilmiştir.
Bu talep artışı öylesine belirgindir ki 2002-2003-2004 (Ocak-Şubat-Mart) aylarına ait resmi satış işlem adedine Türkiye geneli Bakıldığında %48 bir satış işlem adedi artışı olmuştur.
İşlemlerin niteliğine bakıldığında banka Kredilerinden kaynaklı büyük bir artış olduğu , yine aynı dönemler kıyaslandığında Türkiye geneli %213 . bir ipotekli işlem artışı görülmektedir. Başka bir deyişle satılan her 3 Konuttan 2 si krediyle alınmıştır. Yaklaşık 2 katrilyonluk Banka kredisi kullanılmıştır.
İller bazında bakıldığında en yüksek işlem adedi ve ipotek işlemi artış oranı sıralamasında%183 satış işlemi %148 ipotekli işlem artışı ile Diyarbakır birinci sırada ardından %92 işlem adedi artışı ve %274’lük ipotek işlem artışı ile Ankara , %61 satış işlem adedi % 616 ipotek işlem adedi ile Eskişehir ,% 34 satış işlem adedi %179 ipotek işlem adedi ile İstanbul yer almaktadır.
Bu rakamlar son yıllarda yaşanan en büyük artışı göstermektedir. Bu talep artışı karşısında mevcut stoklar tüketilirken fiyatlarda da bir artışa sebebiyet vermiştir. Bölgesel olarak değişim gösterse de Gayrimenkul fiyatlarında % 30-35’lik bir artış meydana gelmiştir.
Tüm sektörlerde olduğu gibi Emlak ve İnşaat sektörü de ; piyasalarda oluşacak ufacık bir istikrasızlık ve olumsuz bir beklentiden öylesine etkilenmektedir ki işte Nisan-Mayıs aylarında yaşanan Dövizin biraz kıpırdaması ve yükseliş eğilimi göstermesi yine banka kredi faizlerinin yükseltilmesi bir anda talebi kısmıştır.Bu da ilk üç ayla kıyaslandığında satış işlemlerinde yaklaşık %30 luk bir daralma yaratmıştır.
Ülkemizdeki bu güven ve istikrar ortamının devam etmesi halinde sektörün önünün açık olduğunu ve . Sektördeki büyümenin hızla devam edeceğini düşünmekteyim
Bu hızın artmasına en büyük katkıyı ise enflasyonun tek haneli hale geldiği bu ortamda uzun yıllardır konuşulan Mortgage ? yani uzun yıllara yayılan ipotekli kredi sisteminin de uygulamaya girmesi, sektörün önünde durulamayacak noktaya getirecektir.
Emlak ve inşaat sektörünün canlı olması ,beraberinde istihdam yaratılmasına ve Ülkemiz ekonomisinin düzlüğe çıkması için son derecede önem arz etmektedir.
Hacı Ali TAYLAN
Türkiye Tüm Emlak Müşavirleri Federasyonu
Yönetim Kurulu Başkanı